Stedelijke ontwikkelingen

Faciliteren en regie voeren op de grote projecten en grondexploitaties

Bij dit thema Stedelijke ontwikkeling wordt inzicht gegeven in de voortgang en actiepunten van de grote projecten en grondexploitaties met een omvang van meer dan 10 miljoen euro.

Grote projecten:

1. A9

Aannemer VeenIX is in 2020 gestart met de uitvoering van project A9 ter hoogte van Amstelveen. Het infrastructurele deel van het project loopt tot medio 2027. In 2023 is een tijdelijke ligging van de A9 (bypass) aan de zuidzijde van het A9 tracé gerealiseerd en in 2024 gestart met de verdiepte ligging van de A9 aan de noordzijde van het tracé. Medio 2025 wordt de verdiepte ligging van de A9 aan de noordzijde in gebruik genomen en start de verdiepte ligging aan de zuidzijde. De einddatum van het Rijkswaterstaat project A9 ligt nog steeds in 2027. Na opleveren zijn we als gemeente toe aan de herinrichting van het openbaar gebied op en om de A9. Deze werkzaamheden lopen tot rond 2030. Meerdere grote viaducten moeten worden aangepast of vernieuwd, en meer dan aanvankelijk verwacht. De extra werkzaamheden zorgen voor extra overlast, maar leiden niet tot vertraging. De werkzaamheden aan deze viaducten zijn gestart en zijn rond 2026 gereed. De Bomenbrug over de Traverse bij het Stadshart wordt in het laatste stadium van het project (2026 – 2027) gerealiseerd.
De inzet van de gemeente op het A9 project richt zich op het toetsen van de ontwerpplannen, het verlenen van vergunningen en ontheffingen, de engineering van de objecten waarvan de gemeente eigenaar en beheerder wordt, het toetsen van BLVC-plannen (bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie) en omgevingsmanagement. Daarnaast heeft de gemeente een leidende rol in de (her-)inrichting van de openbare ruimte op en om de vernieuwde A9.
Nadat RWS en VeenIX het infrastructurele deel van het project A9 in 2027 gereed hebben, heeft de gemeente de taak om de drie overkappingen: bij het Oude Dorp, de traverse bij het Stadshart en het Bovenlandpad evenals de resterende groenstroken aan de noordzijde en de zuidzijde van de A9 in te richten. De overkappingen zelf worden aangelegd door VeenIX in opdracht van Rijkswaterstaat. De inrichting van de overkappingen komt ten laste van de gemeente, waarbij wordt aangetekend dat Rijkswaterstaat de groencompensatie financiert tot een maximum van €1,1 miljoen (excl. BTW). De inrichtingskosten van de genoemde gebieden ramen we op dit moment op € 16.9 miljoen. De kosten voor de inrichting van de stroken langs de A9 zijn geraamd op € 5.5 miljoen, de inrichting van de 3 overkappingen zijn geraamd op € 11.4 miljoen. Delen van deze gebieden zijn nu reeds in beheer bij de gemeente, maar worden uitgebreid met gronden die nu nog in eigendom en beheer bij Rijkswaterstaat zijn. De beheerskosten als gevolg van deze investeringen en uitbreiding zullen toenemen. Een berekening van de beheerkosten is pas goed te maken als er ontwerpen van de gebieden zijn gemaakt. Er wordt momenteel gewerkt aan inrichtingsplannen van het groen voor onder meer het planten van bomen langs het nieuwe A9 tracé voor locaties bij het Oude Dorp, Stadshart, het Meanderpark met het Bovenlandpad en de Operabuurt. In 2025 wordt een kredietaanvraag voor het groen aan de raad voorgelegd. Bij de perspectiefnota 2026 worden de nu geraamde kosten nader onderbouwd en bijgesteld. De uitvoering is mede afhankelijk van het beschikbaar komen van de gronden als (deel)werkzaamheden door VeenIX worden afgerond.

Oostflank A9 zone
Aan de Amstelzijde van Amstelveen zijn nog enkele locaties die nader worden onderzocht om tot herinrichting te komen. Wij verkennen diverse mogelijkheden voor het "Operapark" vanaf de snelweg. Met eigenaren worden ook de opties voor de Krijgsman verder verkend. Indien het Ziekenhuis Amstelland verder wenst te gaan in de verkenning, zal op deze locatie, met behoud van het ziekenhuis (!) verder worden verkend of intensivering mogelijk is. De voortgang van deze locaties zal naar verwachting in 2025 aan de raad verder kunnen worden getoond.

2. Stadshart

2a. Bioscoopontwikkeling/Cultuurstrip
Met diverse partijen voeren wij gesprekken over een mogelijke  (nieuwe) bioscoopontwikkeling. Ook andere ontspanningsmogelijkheden en toevoegingen aan verlevendiging van het Stadshart worden onderzocht. De gewenste entree aan het Stadsplein – door de Cultuurstrip – wordt gehandhaafd.

2b. Rembrandtstraat/Uitbreiding Rembrandthof
De bouw van een retailplint kan starten in het eerste kwartaal van 2025 met een oplevering in het najaar van 2025, nadat de omgevingsvergunning is afgegeven.

2c. ASR/Tristan Capital
Het initiatief betreft het transformeren van twee grotendeels leegstaande gebouwen, namelijk het oude warenhuis waarin Hudson’s Bay gevestigd was (a.s.r.), en het kantorengebouw aan het Handelsplein (Tristan Capital). Het gebied, dat als één van de entrees van het Stadshart een belangrijke rol heeft, mist aantrekkingskracht. In juli 2023 is het besluit genomen om in te stemmen met de wenselijkheid van het initiatief, dat door partijen gezamenlijk is ingediend. Bij ontvangst van beide schetsontwerpen kan worden gestart met het projectmatig onderzoeken van de haalbaarheid. Wij vinden de gewenste looproute door dit gebied een belangrijk onderdeel en wij willen graag levendige plinten in beide gebouwen. Ook de aansluiting op het Handelsplein en een betere verbinding met de Stadstuinen zijn belangrijke uitgangspunten. Daarnaast willen we een kwaliteitsslag maken rondom het huidige tramstation Stadshart.

2d. The Mayor
In overleg met de eigenaar van het gebouw en de VVE van The Mayor werken we het definitieve ontwerp van de meest oostelijk gelegen overkapping over de A9 – het ‘Bovenlandpad’ – uit. Het ontwerp en de dan vastgestelde uitgangspunten worden in een allonge aan het bestaande contract toegevoegd.

2e. Inrichting openbare ruimte
We zijn gestart met het ontwerp voor het vernieuwen en vergroenen van het Stadsplein. Voor de plannen voor de inrichting van de openbare ruimte en de uitvoering ervan zijn de benodigde kosten  ingeschat en opgenomen in de Perspectiefnota 2025. Na uitgebreide participatie zijn op 12 juni 2024  twee ontwerpen voor het Stadsplein getoond tijdens het raadsgesprek Stadshart. Alle ontvangen input op de ontwerpen is meegegeven aan het landschapsbureau, zodat het bureau een definitief ontwerp kan opstellen.

2f. Integrale uitwerking Stadshart
Het gebiedsplan Amstelveen is in samenwerking met de Metropoolregio Amsterdam (MRA) in 2023 vastgesteld. In goede samenwerking zijn we bezig met het opstellen van een plan voor het gehele Stadshart. In gezamenlijke workshops worden alle ontwikkelingen integraal benaderd en wordt er gewerkt aan de ruimtelijke opgaven voor het Stadshart. In het raadsgesprek van 12 juni 2024 zijn deze ruimtelijke opgaven gepresenteerd. De ontwerpprincipes en spelregels uit dit plan worden opgenomen in een herijkt ‘Beeldkwaliteitsplan Stadshart’, dat eind 2024 door de raad zal worden vastgesteld. Daarnaast wordt in samenwerking met de MRA een toekomstbeeld voor mobiliteit onderzocht, waarin verduurzaming van het busstation, de eindhalte van tram 5 en het fietsparkeren een belangrijke rol hebben.

3. Nieuw Legmeer

Het bedrijventerrein Legmeer gaan we transformeren in een gemengd, duurzaam, groen en toekomstbestendig woon- en werkgebied.
In het najaar 2024 wordt de businesscase Nieuw Legmeer en een definitief Stedenbouwkundig plan in de gemeenteraad besproken. Hier komen ruimtelijke- en financiële haalbaarheid samen. Na vaststelling ligt er hiermee een kader voor het opstellen van een omgevingsplan (inclusief Mer, bodemenergieplan, regels kostenverhaal), dat als ruimtelijk kader dient voor de toekomstige gebiedsontwikkeling. Dat betekent dat de gemeente een sturende rol op zich neemt om te komen tot een ruimtelijk kwalitatieve-, programmatische- en financieel haalbare ontwikkeling. Op basis van het Stedenbouwkundig plan kunnen via clusterpaspoorten, ontwikkelclusters transformeren en tot ontwikkeling komen. Iedere grondeigenaar heeft de mogelijkheid zijn of haar kavel /grond te herontwikkelen. Wanneer een cluster tot ontwikkeling komt, bepaalt de markt in principe zelf.

4. Noordelijke Poeloever, Oude Dorp en inrichting dek A9

Om het Oude Dorp – en langs de A9 - spelen in het komende decennium een aantal belangrijke ontwikkelingen, die het uiterlijk van de stad gaan herbepalen. De belangrijkste aanjager is de aanleg van een dek over de A9, waardoor in een keer een enorm areaal aan openbare ruimte vrijkomt. Met de aanleg en inrichting van de overkapping over de A9, leggen we een van de laatste 'puzzelstukjes' voor een verbinding tussen Amstelveen Noord en Zuid. Een park op de overkapping (dekpark) en de ruimte daaromheen maken het mogelijk om nieuwe voorzieningen voor de stad te realiseren en aan te haken bij het bestaande kwaliteiten van het Oude Dorp. Door 'het herstellen' van historische verbindingen (via historische landmarks), krijgt de levensvatbaarheid van het Oude Dorp nieuw elan. Het park biedt o.a. ruimte aan kunst, cultuur, (urban)sports. Er komen twee MRA fietsroutes vanuit noord-zuid richting (via het Kazernepad) en oost-west richting (De Savornin Lohmanlaan en de Burg. Colijnweg) samen, die dit deel van de stad beter verbinden met de rest van de stad en regio.

Daarnaast legt het college prioriteit bij de herontwikkeling van de Noordelijke Poeloever, waarbij de ambitie is om de entree naar het raadhuis en het Amsterdamse Bos aantrekkelijk (groen) te maken en het maaiveld parkeren bij het raadhuis en om het oude Dorp zoveel mogelijk te laten verdwijnen door een parkeergarage/hub te faciliteren voor bezoekers van het Oude dorp en voor ondernemingen in de buurt waaronder het raadhuis. Net als vroeger wordt de Noordelijke Poeloever weer een onlosmakelijk onderdeel van het dorp, met ruimte voor recreatie, (groen)beleving en (water)sport. We herstellen de logische relatie tussen het dorp en het oude veenland, waarbij vanuit het recreatieve groen-blauwe netwerk nieuwe routes van het Amsterdamse Bos naar de stad ontstaan. Door het ruimtelijk en programmatisch aankoppelen van (regionale) fiets- en wandelroutes worden de verbindingen en bereikbaarheid nog beter.

Het Oude Dorp vormt met haar ligging de spil en dit biedt kansen voor een bestendige voorzieningenstructuur in het Oude Dorp. Het Oude Dorp zal zich steeds meer gaan onderscheiden als een charmant, culinair en cultureel centrum voor alle Amstelveners. Er zal voor iedere doelgroep wat te beleven kunnen zijn. We sturen op programma dat tijdloos is en van grote betekenis voor een gezonde stad, zoals recreatie, sport, kunst, cultuur, evenementen en horeca, waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. In Q4 van 2024 wordt naar verwachting een integrale gebiedsvisie voor de Noordelijke Poeloever, het Oude Dorp en het dek A9 west opgeleverd.

Grondexploitaties (met een te verwachten omzet van meer dan 10 miljoen euro):

1. Nieuwbouwwijk De Scheg
De Scheg is een majeur project in de gemeente Amstelveen en betreft de ontwikkeling van een nieuwbouwwijk voor circa 1.400 woningen, bestaande uit de deelgebieden West, Midden en Oost.
Scheg-Oost: In 2023 is wegens de nieuwe marktontwikkelingen het woningbouwplan aangepast. De aanvragen omgevingsvergunning worden in vier fases ingediend van 2024 tot 2025.
De planning voor de vaststelling van de zogenaamde veegronde bestemmingsplan - zijnde een TAM omgevingsplan staat gepland voor het tweede kwartaal van 2025.

Scheg-Midden: Het bestemmingsplan, exploitatieplan en beeldkwaliteitsplan zijn in het vierde kwartaal van 2024 ter vaststelling voorgelegd aan de raad. De uitvoering vindt plaats in 2025.

Scheg-West: Het bestemmingplan, exploitatieplan en beeldkwaliteitsplan zijn vastgesteld in de raad van 18 oktober 2023. Er loopt nog een beroep bij de Raad van State. Afhankelijk van het beroep is de startbouw van de eerste woningen gepland in april/mei 2025. De voorbereiding van de uitvoering is civiel technisch gestart.

2. BTAZ
Het project BTAZ betreft de ontwikkeling van een nieuw bedrijventerrein rond de N201. Het bedrijventerrein is nodig voor de vestiging of uitbreiding van lokale en regionale bedrijven uit deze regio en biedt ruimte aan bedrijven die op bedrijventerrein Legmeer zijn gevestigd. In 2023 is het bestemmingsplan met exploitatieplan onherroepelijk geworden. De ontwikkelingen wordt binnen de kaders van het bestemmingsplan en het exploitatieplan uitgevoerd. In 2024 heeft de gemeente enkele eigendommen in het gebied verworven, waarmee de realisatie van delen van het terrein weer dichterbij komt. De realisatie van twee onderstations voor Tennet en Liander en de verbinding tussen de onderstations spelen voor de voortgang een cruciale rol.

3. Kronenburg
Na de gedeeltelijke vernietiging van het bestemmingsplan door de Raad van State, wordt het plan herijkt om zoveel mogelijk goede invulling aan het gebied te geven. Basis hiervoor is het voorgestelde plan maar nu met wijziging van de bestemming Wonen in andere functies. De mogelijkheden worden nu verkend met zowel de eigenaren in het gebied als de betrokken ministeries voor een gewijzigd plan voor het gebied met een toevoeging van 438 woningen en short stay. Doel blijft de revitalisering van dit unieke gebied, maar enkele aanpassingen zijn noodzakelijk.

4. Landtong
Herontwikkeling nieuwbouw scholen en vier appartementen gebouwen (160 woningen). De bouw van de scholen is in volle gang. De verhuizing van de school is gepland in oktober 2024 en doelstelling is dat het kinderdagverblijf in januari 2025 opent. Voor de woningbouw worden de tenderdocumenten in het derde kwartaal van 2024 gepubliceerd. De gunning staat voor het tweede kwartaal van 2025 in de planning. De bouw van de woningen start naar verwachting medio 2026.

5. Middenwaard
Bij de Middenwaard onderzoeken we voor deelgebied 1 de mogelijkheid om sociale huur toe te voegen voordat we de tender uitschrijven. De tenderdocumenten zijn in 2024 opgesteld. De gunning vindt plaats in 2025. In deelgebied 2 wordt een Kindcentrum gerealiseerd. De Projectnota is in 2024 is ter besluitvorming voorgelegd aan de raad. In 2025 volgt de ruimtelijke procedure, waarna de omgevingsvergunning kan worden ingediend. De bouw start in 2026.

6. Allemankwartier
Realisatie nieuwe multifunctionele accommodatie Bankras met wijkcentrum, medisch centrum en apotheek en de realisatie van 123 woningen. Het bestemmingplan en de grondexploitatie voor onderdelen G1 en G2 is in juni 2024 door de raad vastgesteld. Wanneer de start bouw van het multifunctionele gebouw vaststaat, kan gestart worden met het opstellen van de tenderdocumenten voor woongebouw G2, zodat G1 en G2 volgtijdelijk gebouwd kunnen worden. Op dat moment kan ook de woningbouw voor woongebouwen G3 en G4, op de plek van het huidige medisch centrum en wijkcentrum, worden voorbereid en de planning daarvoor worden gemaakt.

7. Bedrijventerrein De Loeten
De ontwikkeling van het bedrijventerrein De Loeten nadert zijn voltooiing. De uitvoerig van de aanleg van de infrastructuur is in 2023 gestart en wordt eind 2024/begin 2025 opgeleverd.
De tender voor de gemeentelijke kavel is in 2024 afgerond en de bouw start naar verwachting ook in 2024. In 2024 zijn de laatste aanvragen omgevingsvergunningen ingediend en verleend. De bouw van diverse gebouwen loopt door in 2025.

8. Grondexploitatie in voorbereiding: Carmenlaan
In 2024 heeft het college opdracht gegeven tot het onderzoeken van de haalbaarheid van de ontwikkeling van een woningbouwprogramma op de locatie Carmenlaan. Hier ligt een gemeentelijke kavel van circa 17.000 m2 die al geruime tijd op de gemeentelijke agenda staat voor woningbouw. De gemeente ontwikkelt aan de Carmenlaan haar eigen grond en bepaalt daarvoor zelf het programma.  Voor de bouw van sociale woningen is snelheid een specifiek uitgangspunt. Door het project Carmenlaan in twee fases te knippen kan dit bereikt worden. Planologisch passen de beoogde sociale woningen (Fase 1) binnen de mogelijkheden van het vigerende tijdelijke deel van het omgevingsplan. De ontwikkeling van het overige deel gemeentegrond is Fase 2. Hiervoor moet nog een uitwerking plaatsvinden en een nieuw planologisch kader worden vastgesteld.