Zorg en welzijn

• Alle inwoners kunnen meedoen in de samenleving;
• Inwoners kunnen zo lang mogelijk en zo zelfredzaam mogelijk thuis blijven wonen;
• Inwoners zijn in staat om gezond te leven;
• Inwoners voelen zich verbonden met elkaar en helpen elkaar.

Ondersteuning van inwoners met dementie
In 2024 is ‘De mens zien. Actieplan dementie 2024-2026’ vastgesteld. In 2025 gaan we verder met de uitvoering van dit actieplan. Aandachtspunten voor 2025 zijn o.a. de borging van de sociale benadering dementie in Amstelveen, extra inzet voor dementie bij migranten ouderen en de groep jonge mensen met dementie. Daarnaast continueren de subsidieregeling voor dementievriendelijke initiatieven.

Ondersteuning van inwoners met GGZ-problematiek
In 2024 is ‘Een sociale basis voor mentale gezondheid. Samenwerkingsagenda GGZ 2024-2026’ vastgesteld. In 2025 geven we verder uitvoering aan deze Samenwerkingsagenda, waarbij we zorgen voor een goede aansluiting met de regionale ontwikkelingen in het kader van het Integraal Zorgakkoord. We blijven de ondersteuning bij Werk & Inkomen en schuldhulpverlening voor deze doelgroep verder ontwikkelen. Het project W in de Wijk wordt gecontinueerd. In 2025 voeren we ook een bewustwordingscampagne rondom het tegengaan van stigma bij psychische aandoeningen uit.

Doordecentralisatie MOBW naar Begeleid Thuis en Beschermd verblijf
Gemeenten, rijk en andere partijen werken aan de transitie ‘van beschermd wonen naar een beschermd thuis’. Dit is een regionale aanpak waarbij de centrumgemeente Amsterdam geleidelijk taken overdraagt naar de Amstelland gemeenten. Deze beweging moet bevorderen dat mensen met psychische problemen vaker thuis of in hun eigen woonplaats kunnen blijven wonen. De inzet van specifieke ambulante ondersteuning (Begeleid Thuis) voor de OGGZ doelgroep heeft tot doel dat verhuizing naar een instelling voor beschermd wonen minder vaak nodig is. Vanaf medio 2024 doen de Amstelland gemeenten de eerste ervaringen op met het zelf  indiceren van Begeleid Thuis zonder wooncomponent. Er is een tijdelijke regio coördinator Begeleid Thuis en Beschermd Verblijf aangesteld die het proces begeleidt. Deze regio coördinator wordt bekostigd door de Amstelland gemeenten samen.

Aanpak economische dakloosheid
De aanpak economische dakloosheid is een preventieve aanpak waarbij voorkomen wordt dat inwoners die dakloos raken (door bijvoorbeeld echtscheiding, faillissement of huiselijke conflicten) direct in een neerwaartse spiraal terecht komen. De ondersteuning aan deze groep bestaat met name uit begeleiding, eventueel in combinatie met opvang in een tijdelijke woonvoorziening. Tot en met 2026 ontvangen de Amstelland gemeenten (via Amstelveen als penvoerder) 1 mio per jaar vanuit rijksmiddelen.

Ondersteuning van personen met onbegrepen gedrag
Via een ZonMW subsidie vragen de Amstelland gemeenten gezamenlijk extra budget aan om een aantal knelpunten in de ketenaanpak rondom personen met onbegrepen gedrag verder uit te werken en de samenwerking in de keten te optimaliseren.

• We gaan onderzoeken of het huidige opvangaanbod voor de moeilijkste doelgroep (met psychiatrie/overlastgevend gedrag) kan worden uitgebreid, of dat een Time Out voorziening (voor inwoners die tussen de wal en het schip terecht komen) haalbaar is.  
• We inventariseren en evalueren bestaande regionale zorg en veiligheid overlegtafels;
• We gaan onderzoeken hoe en waar we in de keten ervaringskennis in kunnen zetten.
• Daarnaast gaan we inzetten op extra vroegsignalering en bemoeizorg.

Gezondheid en zorg
Om de zorg op termijn voor iedereen toegankelijk te houden, kwalitatief goed en betaalbaar is landelijk het Integraal Zorg Akkoord (IZA) 2023-2026 gesloten, waarin oplossingsrichtingen worden geschetst. Belangrijke speerpunten die aan de gemeenten raken zijn onder andere:

1. Regionale samenwerking;
2. Samenwerking sociaal domein, eerstelijnszorg en GGZ;
3. Gezond leven en preventie.

De SPUK IZA is een regionale uitkering, waarvoor Amstelveen namens de Amstelland gemeenten mandaathouder is. Regionaal wordt tussen de gemeenten, zorgverzekeraar en zorg- en welzijnsaanbieders samengewerkt aan thema’s preventie, GGZ en ouderen.
Ook is landelijk het Gezond en Actief Leven Akkoord gesloten. Gemeenten ontvangen per 2023 een brede specifieke uitkering (SPUK) voor programma's op het terrein van bewegen, gezondheid en sociale basis.
In 2023 zijn de uitvoeringsplannen van het Gezond en Actiefleven akkoord (lokaal) en in regionaal verband het regioplan van het Integraal Zorgakkoord opgeleverd. In dit kader wordt onder meer uitvoering gegeven aan valpreventie en preventie van ondervoeding voor ouderen, Welzijn op recept, gezond gewicht volwassenen, mantelzorgondersteuning en eenzaamheidsbestrijding. Vanuit de regionale samenwerking IZA wordt ook gekeken hoe we meer samen kunnen werken op de jeugd onderwerpen Kansrijke Start, Nu Niet Zwanger en Ketenaanpak kinderen met overgewicht. We leveren begin 2025 een nieuwe gezondheidsagenda op waar al deze onderwerpen in terugkomen.

Er wordt opnieuw gekeken hoe we als gemeente de komst van een nieuw hospice in Amstelveen mede mogelijk maken.

De GGD gaat als onderdeel van hun opdracht uit de Gemeenschappelijke regeling extra inzetten op verhogen van de vaccinatiegraad.

Langer thuis wonen en een passend woonzorgaanbod voor ouderen
We implementeren de acties uit het Uitvoeringsprogramma behorende bij de Woonzorgvisie Ouderen 2022-2040 met daarin onder meer aandacht voor passend en gevarieerd woonaanbod voor ouderen en het tijdig voorbereiden op veranderende woonzorgbehoefte en ondersteuning nabij. Mede afhankelijk van landelijke wetgeving over domein overstijgende financiering, zetten wij in op voortgang van het project ‘Van Ouderenzorg naar Samenzorg’. Dit project is eind 2023 gestart met financiering door VWS middels de Specifieke Uitkering Domein Overstijgende  Samenwerking (SPUK DOS). Het project richt zich op de opgaven dat oudere inwoners langer zo zelfstandig mogelijk thuis kunnen blijven wonen en dat zwaardere zorg en ondersteuning kan worden voorkomen of zo lang mogelijk uitgesteld.

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
De houdbaarheid van de Wmo staat onder druk door de dubbele vergrijzing en personeelstekorten in de zorg. Ook de toegang tot de WLZ (Wet langdurige zorg) staat onder druk. Voor ouderen wordt het steeds moeilijker een passende plek in een verpleeghuis te krijgen, en voor de GGZ doelgroep ligt er een doelstelling om de instroom in de WLZ te beperken. Daarbij nemen de wachtlijsten voor behandeling ook toe. Er is een tekort aan geschikte woningen voor ouderen en inwoners met een beperking, wat ook effect heeft op de vraag naar ondersteuning. Het vooruitzicht voor Amstelveen is dat het beroep aan Wmo ondersteuning hierdoor blijft toenemen en dat de behoefte aan intensieve ondersteuning stijgt. De VNG en het Rijk doen gezamenlijk onderzoek naar de houdbaarheid van de Wmo 2015 en mogelijke maatregelen die de houdbaarheid kunnen vergroten. Dit traject zal naar verwachting eind 2025 worden afgerond. Ook heeft het vorige kabinet een wetsvoorstel aangekondigd om de eigen bijdrages voor individuele Wmo voorzieningen te verhogen en inkomensafhankelijk te maken, maar dat gaat op z’n vroegst in 2026 in. Het abonnementstarief wordt vanaf 2024 jaarlijks geïndexeerd. Naar verwachting is deze stijging te gering om een afname van zorgvragen te veroorzaken. De komende jaren willen èn moeten we actief op zoek naar nieuwe manieren om inwoners met een beperking zo lang mogelijk en zo goed mogelijk zelfstandig te laten wonen.